ر این مقاله قصد داریم تا به ادامه مقاله " بررسی رابطه قیمت نفت خام و ارزش واقعی دلارآمریکا(قسمت اول) " بپردازیم.
قیمت نفت خام و ارزش دلار آمریکا دو متغیر اقتصادی مهم و تأثیرگذار بر اقتصاد جهانی می باشند.نتایج تحقیق نشان می دهد که افزایش ۱۰ درصد در قیمت حقیقی نفت خام منجر به کاهش ۱/۸ درصدی ارزش واقعی دلار میشود. جهت علیت نیز از متغیر قیمت نفت به قیمت دلار آمریکا است. بعلاوه، با تخمین رابطه تصحیح خطای کوتاه مدت برای معادله بلندمدت نرخ ارز دلار مشاهده می شود که در صورت انحراف نرخ ارز واقعی دلار از روند بلندمدت خود، این شکاف با نرخ ۳/۴ درصد در هر دوره ترمیم می شود تا اینکه دوباره به مسیر بلند مدت خود باز گردد.
تاثیر قیمت نفت روی نرخ ارز موثر دلار
دلایل چندی وجود دارد که معتقدند قیمت نفت می تواند بر نرخ های ارز علی الخصوص دلار تاثیر بگذارد. تفسیرهای متعددی وجود دارد که بیان می دارند که کشورهای صادرکننده نفت علاقه مند به سرمایه گذاری های مالی به دلار هستند. در این چارچوب، افزایش قیمت نفت ثروت کشورهای تولید کننده را افزایش می دهد و به تبع آن تقاضا برای دارایی های دلاری را افزایش می دهد. تعبیرهای دیگری نیز می تواند در مدل های نرخ ارز فرم خلاصه شده یافت شود همانند فروج یا به شکل کلی تر (نرخ ارز تعادلی رفتاری) که کلارک و مک دونالد در این کار پیشقدم بودند در این رویکرد، دو متغیر مستقل دائما جهت توضیح نرخ ارز مورد استفاده قرار می گیرند که عبارتند از رابطه مبادله و خالص دارایی های خارجی. حال، قیمت نفت بطور مشخص این دو متغیر را تحت تاثیر قرار می دهد و از این طریق تاثیرشان روی نرخ ارز تایید می شود.
در نگاه اول چنین بنظر می رسد که بین قیمت نفت و نرخ ارز دلار یک رابطه منفی وجود دارد، یعنی در واقع افزایش قیمت نفت باید رابطه مبادله آمریکا را بدتر کند و سپس منجر به کاهش ارزش دلار شود. علاوه براین، افزایش قیمت نفت می تواند اثرات همانندی روی کسری حساب جاری آمریکا، که بیشتر شده است، داشته باشد که این نیز منجر به کاهش خالص دارایی های خارجی آمریکا شود.( حتی اگر درآمدهای نفتی به دلار برگردانده شوند) در این زمان، کاهش ارزش دلار بایستی رخ دهد تا وضعیت خارجی آمریکا و قدرت رقابت وی را در سطح جهان تثبیت گردد. به هرحال، دلایل و مطالعات قبلی کامل نبودند و ماهیت چند جانبه نرخ ارز را نادیده گرفته است یا بطور خیلی سطحی برخورد کرده است.
استدلال کاملتری که بتواند این امکان را به ما بدهد تا در نگاه اول چنین بنظر می رسد که بین قیمت نفت و نرخ ارز دلار یک رابطه منفی وجود دارد، یعنی در واقع افزایش قیمت نفت باید رابطه مبادله آمریکا را بدتر کند و سپس منجر به کاهش ارزش دلار شود. علاوه براین، افزایش قیمت نفت می تواند اثرات همانندی روی کسری حساب جاری آمریکا، که بیشتر شده است، داشته باشد که این نیز منجر به کاهش خالص دارایی های خارجی آمریکا شود. ( حتی اگر درآمدهای نفتی به دلار برگردانده شوند) در این زمان، کاهش ارزش دلار بایستی رخ دهد تا وضعیت خارجی آمریکا و قدرت رقابت وی را در سطح جهان تثبیت گردد. بهرحال، دلایل و مطالعات قبلی کامل نبودند و ماهیت چند جانبه نرخ ارز را نادیده گرفته است یا بطور خیلی سطحی برخورد کرده است. استدلال کاملتری که بتواند این امکان را به ما بدهد تا روابط مثبت را توضیح بدهیم، معمولا در ادبیاتی یافت می شود که آثار نسبی تغییرات بر آمریکا را با شرکای تجاری آن مقایسه می کند. اگر آمریکا یک وارد کننده مهم نفت باشد، افزایش قیمت نفت می تواند وضعیتش را بدتر کند. به هر حال، اگر آمریکا کمتر از کشورهای اصلی دیگر همانند کشورهای حوزه یورو و یا ژاپن واردکننده نفت باشد، وضعیت نسبی اش ممکن است در مقایسه را با آنها بهبود یابد. بنابراین یک افزایش در قیمت نفت می تواند منجر به افزایش ارزش دلار نسبت به یورو و ین شود و در نهایت ارزش موثر دلار افزایش یابد.
نتیجه گیری
این مقاله " بررسی رابطه قیمت نفت خام و ارزش واقعی دلارآمریکا " به دنبال جوابگویی به سه سؤال زیر بوده است:
۱) آیا بین قیمت واقعی نفت خام و ارزش واقعی دلار رابطه بلند مدت پایدار و معنی داری وجود دارد یا خیر؟
- جواب مثبت است و تنها یک رابطه بلندمدت بین این دو متغیر تأیید می شود که در سطح اطمینان ۹۹ درصد قابل قبول می باشد.
۲) قیمت واقعی نفت خام و ارزش واقعی دلار به چه میزان به هم مرتبط هستند؟
- نتایج تخمین نشان می دهد تغییر قیمت نفت به اندازه ۱۰ درصد منجر به تغییر مخالف به اندازه ۱/۸ درصد ارزش واقعی دلار می گردد.
۳) آیا تغییر در قیمت نفت موجب تغییر در ارزش دلار می گردد یا بالعکس ؟به عبارت دیگر کدام متغیرعلت متغیر دیگر است و رابطه علی بین این دو متغیر چگونه است؟
- در بلندمدت علیت از قیمت حقیقی نفت به قیمت حقیقی دلار نتیجه گیری شد و به عبارتی دقیقی تر، قیمت نفت از برونزایی قوی تری نسبت به دلار برخوردار است
۴) در صورت وقوع یک شوک بر متغیر نرخ ارز دلار و یا قیمت نفت، این متغیرها آیا دوباره به مسیر بلندمدت خود بازمی گردند؟ سرعت تعدیل چگونه است؟
- رابطه تصحیح خطا نشان داد که ارزش نرخ ارز دلار به عنوان متغیر وابسته مدل، در صورت وقوع شوک و انحراف از روند بلندمدت خود با سرعت پایینی تعدیل می شود و حدود ۴ سال طول می کشد تا نصف انحراف ایجاد شده برطرف گردد